دىئابىت كېسىلى ۋە ئۇنى چۈشىنىش

قەنىت كېسىلى ئۆزى ئانچە ئادەمنىڭ دىققىتىنى تارتمايدىغان لىكىن گىرىپتار بولۇش ئاسان،ساقىيىش تولىمۇ مۈشكۈل بولغان بىر تۈرلۈك كىسەل بولۇپ ھازىرقى زامان ئوزۇقلۇقشۇناسلىرى تەرىپىدىن ‹‹قۇۋەتنىڭ دۈشمىنى›› دەپ قارىلۋاتقان بىر خىل جاھىل كىسەللىك.بۇخىل كىسەللىك يىنىك بولسا ئۇزۇقلۇق يىتىشمەسلكنى ،ئېغىر بولسە ئۆلۈمنى كەلتۇرۇپ چىقىرىدۇ،بۇ خىل كىسەل
سۈيدۈك يىغىلىپ قېلىش،سۈيدۈك تۇتالماسلىق،«گازلىق سۈيدۇك»چىقرىش قان شېكىرىنىڭ يۇقىرى بولۇشى داس بوشلۇقىنىڭ نېرۋا توقۇلمىلىرىنى زىيانغا ئۇچرىتىپ،سىيدۈرۈش مۇسكۇللىرىنىڭ كېرىلىش كۈچىنىڭ ئاجىزلىشىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ-دە،سىيىش قىينلىشىش ياكى سۈيدۈك يىغىلىپ قېلىش ئەھۋاللىرى كۆرۈلىدۇ. دوۋساقنىڭ قورۇغۇچى مۇسكۇللىرى پالەچ بولۇپ قالغاندا،سۈيدۈك تۇتالماسلىق ئەھۋالى كۆرۈلىدۇ.تەركىبىدە شېكەر بولغان سۈيدۈكتە ئاسانلا گاز چىقىرىدىغان تاياقچە باكتېرىيە ھاسىل بولىدۇ،چىقىرىلغان سۈيدۈكتە كۆپۈك كۆپ بولۇپ،بۇ «گازىلىق سۈيدۈك»دەپ ئاتىلىدۇ.ئومۇمەن يۇقىرىدا بايان قىلىنغاندەك ئالامەتلەر كۆرۈلگەن، بولۇپمۇ سەۋەبى ئېنىق بولمىغانلار قان شېكىرنى تەكشۈرتۈپ بېقىشى كېرەك. بارماق ئۇچلىرى ئۇيۇشۇش شېكەر مېتابولىزىمىنىڭ توسقۇنلۇققا ئۇچىرىشى بىلەن نېۋرون ياللۇغى،پۇت-قول ئۇيۇشۇش،سېزىم گاللىشىش ياكى يوقاش،يول ماڭغاندا خۇددى پاخىتىنىڭ ئۈستىدە ماڭغاندەك بىلىنىش ئەھۋاللىرى كۆرۈلىدۇ.بۇنداق ئالامەتلەر دىئابېت كېسەللىكى بىمارلىرىنىڭ40%ىدە كۆرۇلىدۇ.شۇڭا،بارماق ئۇچى سەۋەبسىز ئۇيۇشىدىغانلار قان شېكىرىنى تەكشۈرتۈپ بېقىشى كېرەك. مۈرە ئاغرىش،قېتىۋېلىش شېكەر مېتابولىزىمىنىڭ قالايمىقانلىشىشى ئارتېرىيە قېتىشىش ۋە نېۋرون ياللۇغىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ،مۈرە بوغۇمى ئەتراپ نېرۋىلىرى،مۇسكۇل توقۇلمىلىرىدا پاتولوگىيلىك ئۆزگىرىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ،بۇنىڭ بىلەن مۈرە ئاغرىيدۇ،قېتىۋالىدۇ، قولنى كۆتۈرگەندە ۋە قايرىلىپ قارىغاندا ئاغرىيدۇ،شۇڭا ،مۈرىسى ئاغرىيدىغان ھەم ئۇزۇنغىچە ساقايمىغان كىشىلەر ئەڭ ياخشىسى قان شېكرىنى تەكشۈرتۈپ بېقىشى كېرەك. دائىم ياكى پات پات ئىچى سۈرۈش دىئابېت كېسەللىكى بىمارلىرىدا دائىم ئاشقازان ئاستى بېزى مەنبەلىك ئىچى سۈرۈش ئەھۋالى كۆرۈلىدۇ،ئالاھىدىلىكى:كۈندىلىك تەرەت قېتىم سانى 2-10قېتىمغىچە بولىدۇ،دائىم تاماقتىن كېيىن،كېچىدە ياكى سەھەردە ئىچى سۈرىدۇ:تەرىتى مەلھەمسىمان ياكى سۇيۇق كېلىدۇ،ئىچى سۈرۈش بىلەن قەۋزىيەت ئالمىشىپ يۈز بېرىدۇ.يۇقىرىقىدەك ئالامەتلەر بىلەن ئىچى سۈرسە،بولۇپمۇ ئىچى ياغلىق كەلسە،دىئابېت كېسەللىكىگە ئالاقىدار تەكشۇرتۈشلەرنى ئېلىپ بېرىش كېرەك. ساقايتقىلى بولمايدىغان باللۇغلىنىش دىئابېت كېسەللىكى بىمارلىرىدا ئاق قان ھۈجەيرىلىرىنىڭ مۇداپىئە كۆرۈش ۋە يۇتۇش ئىقتىدارى تۆۋەنلەيدۇ،قان شېكىرنىڭ يۇقىرىلىقى كېسەللىك باكتېرىيەلىرنىڭ ئۆسۈشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ،دائىم تېرى،ئېغىز بوشلۇقى،ئۆپكە،سۈيدۈك يولى،جىنسىي بول قاتارلىق ئەزالارنىڭ ياللۇغلىنشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ،شۇڭا قايتا قايتا يۇقۇملىنىدىغان،ساقايتقىلى بولمايدىغان،داۋالىنش ئۈنۈمى ياخشى بولمىغان بىمارلار سۈيدۈك شېكىرى ۋە قان شېكرىنى تەكشۈرتۈپ بېقىشى كېرەك. تېرى سۇلۇق قاپارتمىسى شېكەر مېتابولىزىمنىڭ پەۋقۇلئاددە بولۇشى تېرە ئوزۇقلۇقىنى توسقۇنلۇققا ،قىل قان تومۇرلىرىنى زىيانغا ئۇچرىتىپ،تېرە سۇلۇق قاپارتمىسنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ،ئالاھىدىلىكى:قاپارتما دائىم قول-پۇت بارماقلىرى،قول پۇتنىڭ دۇمبە قىسمىغا چىقىدۇ؛بىرسى ياكى بىر تەچچىسى تەڭ چىقىدۇ؛بىرسى ياكى بىر نەچچىسى تەڭ چىقىدۇ، چوڭ كىچىكلىكى ئوخشىمايدۇ؛قاپارتما تېمى نېپىز ،ئىچىدە سۈزۈك يىرىڭ بولىدۇ،ئاغرىمايدۇ،قاپارتما ئەتراپى قىزىرىدۇ،تۇيۇقسىز پەيدا بولىدۇ،ئۆزى داۋالىسىمۇ بولىدۇ،لېكىن قايتا قايتا كۆرۈلىدۇ.دائىم كۆيگەن تېرىگە ئوخشاش سۇلۇق قاپارتما چىقىدىغان بىمارلار قان شېكىرىنى تەكشۈرتۈپ بېقىشى كېرەك.

     سۈيدۈك يىغىلىپ قېلىش،سۈيدۈك تۇتالماسلىق،«گازلىق سۈيدۇك»چىقرىش قان شېكىرىنىڭ يۇقىرى بولۇشى داس بوشلۇقىنىڭ نېرۋا توقۇلمىلىرىنى زىيانغا ئۇچرىتىپ،سىيدۈرۈش مۇسكۇللىرىنىڭ كېرىلىش كۈچىنىڭ ئاجىزلىشىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ-دە،سىيىش قىينلىشىش ياكى سۈيدۈك يىغىلىپ قېلىش ئەھۋاللىرى كۆرۈلىدۇ. دوۋساقنىڭ قورۇغۇچى مۇسكۇللىرى پالەچ بولۇپ قالغاندا،سۈيدۈك تۇتالماسلىق ئەھۋالى كۆرۈلىدۇ.تەركىبىدە شېكەر بولغان سۈيدۈكتە ئاسانلا گاز چىقىرىدىغان تاياقچە باكتېرىيە ھاسىل بولىدۇ،چىقىرىلغان سۈيدۈكتە كۆپۈك كۆپ بولۇپ،بۇ «گازىلىق سۈيدۈك»دەپ ئاتىلىدۇ.ئومۇمەن يۇقىرىدا بايان قىلىنغاندەك ئالامەتلەر كۆرۈلگەن، بولۇپمۇ سەۋەبى ئېنىق بولمىغانلار قان شېكىرنى تەكشۈرتۈپ بېقىشى كېرەك.

بارماق ئۇچلىرى ئۇيۇشۇش

   شېكەر مېتابولىزىمىنىڭ توسقۇنلۇققا ئۇچىرىشى بىلەن نېۋرون ياللۇغى،پۇت-قول ئۇيۇشۇش،سېزىم گاللىشىش ياكى يوقاش،يول ماڭغاندا خۇددى پاخىتىنىڭ ئۈستىدە ماڭغاندەك بىلىنىش ئەھۋاللىرى كۆرۈلىدۇ.بۇنداق ئالامەتلەر دىئابېت كېسەللىكى بىمارلىرىنىڭ40%ىدە كۆرۇلىدۇ.شۇڭا،بارماق ئۇچى سەۋەبسىز ئۇيۇشىدىغانلار قان شېكىرىنى تەكشۈرتۈپ بېقىشى كېرەك.

مۈرە ئاغرىش،قېتىۋېلىش

شېكەر مېتابولىزىمىنىڭ قالايمىقانلىشىشى ئارتېرىيە قېتىشىش ۋە نېۋرون ياللۇغىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ،مۈرە بوغۇمى ئەتراپ نېرۋىلىرى،مۇسكۇل توقۇلمىلىرىدا پاتولوگىيلىك ئۆزگىرىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ،بۇنىڭ بىلەن مۈرە ئاغرىيدۇ،قېتىۋالىدۇ، قولنى كۆتۈرگەندە ۋە قايرىلىپ قارىغاندا ئاغرىيدۇ،شۇڭا ،مۈرىسى ئاغرىيدىغان ھەم ئۇزۇنغىچە ساقايمىغان كىشىلەر ئەڭ ياخشىسى قان شېكرىنى تەكشۈرتۈپ بېقىشى كېرەك.

دائىم ياكى پات پات ئىچى سۈرۈش

دىئابېت كېسەللىكى بىمارلىرىدا دائىم ئاشقازان ئاستى بېزى مەنبەلىك ئىچى سۈرۈش ئەھۋالى كۆرۈلىدۇ،ئالاھىدىلىكى:كۈندىلىك تەرەت قېتىم سانى 2-10قېتىمغىچە بولىدۇ،دائىم تاماقتىن كېيىن،كېچىدە ياكى سەھەردە ئىچى سۈرىدۇ:تەرىتى مەلھەمسىمان ياكى سۇيۇق كېلىدۇ،ئىچى سۈرۈش بىلەن قەۋزىيەت ئالمىشىپ يۈز بېرىدۇ.يۇقىرىقىدەك ئالامەتلەر بىلەن ئىچى سۈرسە،بولۇپمۇ ئىچى ياغلىق كەلسە،دىئابېت كېسەللىكىگە ئالاقىدار تەكشۇرتۈشلەرنى ئېلىپ بېرىش كېرەك.

ساقايتقىلى بولمايدىغان باللۇغلىنىش

دىئابېت كېسەللىكى بىمارلىرىدا ئاق قان ھۈجەيرىلىرىنىڭ مۇداپىئە كۆرۈش ۋە يۇتۇش ئىقتىدارى تۆۋەنلەيدۇ،قان شېكىرنىڭ يۇقىرىلىقى كېسەللىك باكتېرىيەلىرنىڭ ئۆسۈشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ،دائىم تېرى،ئېغىز بوشلۇقى،ئۆپكە،سۈيدۈك يولى،جىنسىي بول قاتارلىق ئەزالارنىڭ ياللۇغلىنشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ،شۇڭا قايتا قايتا يۇقۇملىنىدىغان،ساقايتقىلى بولمايدىغان،داۋالىنش ئۈنۈمى ياخشى بولمىغان بىمارلار سۈيدۈك شېكىرى ۋە قان شېكرىنى تەكشۈرتۈپ بېقىشى كېرەك.

تېرى سۇلۇق قاپارتمىسى

شېكەر مېتابولىزىمنىڭ پەۋقۇلئاددە بولۇشى تېرە ئوزۇقلۇقىنى توسقۇنلۇققا ،قىل قان تومۇرلىرىنى زىيانغا ئۇچرىتىپ،تېرە سۇلۇق قاپارتمىسنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ،ئالاھىدىلىكى:قاپارتما دائىم قول-پۇت بارماقلىرى،قول پۇتنىڭ دۇمبە قىسمىغا چىقىدۇ؛بىرسى ياكى بىر تەچچىسى تەڭ چىقىدۇ؛بىرسى ياكى بىر نەچچىسى تەڭ چىقىدۇ، چوڭ كىچىكلىكى ئوخشىمايدۇ؛قاپارتما تېمى نېپىز ،ئىچىدە سۈزۈك يىرىڭ بولىدۇ،ئاغرىمايدۇ،قاپارتما ئەتراپى قىزىرىدۇ،تۇيۇقسىز پەيدا بولىدۇ،ئۆزى داۋالىسىمۇ بولىدۇ،لېكىن قايتا قايتا كۆرۈلىدۇ.دائىم كۆيگەن تېرىگە ئوخشاش سۇلۇق قاپارتما چىقىدىغان بىمارلار قان شېكىرىنى تەكشۈرتۈپ بېقىشى كېرەك.
بۇ كىسەلنى داۋالاشتا ئوزىقلىق مۇتەخەسسلىرى سەمىڭىزگە شۇنى سالىدۇ:يىمەكلىك ئارقىلىق بۇ كىسەلنى تىزگەىنلەش مۇمكىن.